Zo ging het ook op onze redactie toen we door Saab werden uitgenodigd om deel te nemen aan de Arctic Adventure, 200 km boven de poolcirkel. Kennissen verklaarden ons voor de zoveelste keer gek, de kou schrok ons wat af, het programma maakte dat meer dan goed. Dinsdagavond lieten Alexander en Sven de eerste Belgische lentezon achter zich en gingen de lucht in voor een tussenstop in Stockholm, een overnachting in een hotel waarbij de plafonds van de kamers tot de hemel reikten. Het reisgezelschap bestond deze keer vooral uit grote bonzen uit de autowereld, waar wij ons in eerste instantie erg klein bij voelden. Buitentemperatuur in de Zweedse hoofdstad bedroeg zowat -2°C om 21u 's avonds. De stad had net een sneeuwtapijt over zich heen gekregen.

Woensdag ochtend trekken we ons thermisch ondergoed aan en nemen het vliegtuig richting Kiruna. Dat thermische ondergoed blijkt geen slechte keuze, aangezien de temperatuur in het hoge noorden tot -6 is gezakt. We worden warm ontvangen in een Saab Lapp Hutt en na een verkwikkende lunch wacht een horde Husky honden ons op voor ons eerste avontuur: met de hondenslee richting Ice Hotel. We doen dat echter niet onvoorbereid; de organisatie zorgt voor een stevig winddicht pak, vergezeld van een paar zware skilaarzen. Vanwege de pelskap op de dikke jas wanen we ons even een of andere rapper. Gedurende een uur leidt onze doorwinterde gids ons door het witte landschap, waarbij we het ene moment door de bossen gleden en even later halt hielden op één van de vele bevroren meren voor een warm drankje. De gids blijkt zelf gedurende tien jaar in dit onherbergzame gebied te hebben gewoond. Gedurende de winter gebeuren de verplaatsingen met hondenslee en sneeuwscooter, in de zomer werkt men zich per kano een weg doorheen het meer en de bijhorende muggen.

Een uurtje hondensleeën is ruim voldoende om ons kennis te laten maken met de koude. Mede door de ondergaande zon en de open vlakte tikt de temperatuur intussen -20°C en minder aan. Niet dadelijk een temperatuur waar je het warm van krijgt. Zodoende wordt het tijd voor verkwikkende sauna en een rondleiding in het Ice Hotel, het koude gedeelte welteverstaan. De tweede nacht van onze trip door Zweden zullen we daar dan ook doorbrengen, al drinken we onszelf later op de avond eerst wat moed in, zoals het hoort. Tussen rondleiding en slaaptijd bevindt zich het diner voorafgegaan door een tripje naar de ijspiste. Daar krijgen we een voorsmaakje van de volgende dag. Over het diner zullen we niet al te ver uitwijden, al geven we graag mee dat voor- en nagerecht werden geserveerd op een stuk ijs uit de Torne rivier en het hoofdgerecht bestond uit een stevig stuk rendier. We maken het wat gezellig en het is ruim over middernacht als we de kamer in het Ice Hotel opzoeken. Gewapend met een dikke slaapzak, thermisch ondergoed – het is de eerste keer dat we met een muts slapen – gaan we de koude te lijf. De temperatuur in de Art Suite bedraagt een stabiele -5° Celcius. Eens het licht uit overvalt een doodse stilte ons, de sneeuw absorbeert elk geluid, zelfs als je vijf meter achter iemand aan stapt hoor je niet wat die persoon aan het vertellen is.

Op de tweede ochtend worden we gewekt door de Zweedse begeleidster, die voor ons een lied zingt en ons een warme drank aanbiedt. De persoonlijke begroeting is eigenlijk een ingeklede check-up op onderkoeling, een probleem dat bij deze temperaturen niet ondenkbaar is. Even diep ademhalen en we nemen terug een loopje naar het warme gedeelte van het Ice Hotel. We hebben de nacht in de vrieskou overleefd! Behalve een koude neus en blozende kaken, hebben we het al bij al nog erg warm gehad.

De tweede dag biedt zich aan als een tweede droom. Eindelijk krijgen we waarvoor we zijn gekomen, een horde Saab's op een ijspiste. Beginnen doen we met een korte, droge presentatie van het XWD-systeem, waarna we met de bus naar het circuit gaan. Dat circuit is uigehold in de dikke laag sneeuw die op het bevroren meer ligt. Eerste oefening van de dag is de Eland-test. Eerst bollen we in colonne achter de instructeur, wat later mogen we, twee personen per wagen, zelf tonen wat we waard zijn. Hier en daar wat aanwijzingen moeten volstaan om ons op het juiste pad te houden.

De eland van dienst is voor de gelegenheid een Saab-medewerker die na deze voormiddag zijn conditie wat omhoog zag gaan, vanwege het vele wegspringen voor de aanstormende Saab's 9-5. Tijdens deze oefening krijgen we ruimschoots de tijd om het potentieel van de wagen te leren kennen. Zowel het interieur als de 2.0 Turbomotor met 220 pk kunnen ons overtuigen. De eland-test wordt gevolgd door een slalom. “try to take the cones at a speed of 70 km/h”, vertellen ze ons bij de start. Dat is geen sinecure en blijkt nog moeilijker wanneer de begeleiding bij de derde beurt het ESP-systeem uitschakelt. Sven zal tweemaal de zijdelingse impact van sneeuw op de 9-5 testen. De takelende sneeuwruimer draait overuren. Samen met de slalom mogen we ons uitleven op een geïmproviseerd rond punt, waar Alexander bij de laatste omgang een perfecte drift neerzet. Driften met een Saab, niet iets waar we aan dachten, toen we aan deze trip begonnen. Ohja, de temperatuur op de ijspiste bedraagt een luttele -30° celsius. Wijzelf maken handig gebruik van de airco en de zetelverwarming in de wagen om de handen warm te houden. Tegen de middag kijken we raar op als onze begeleiders ons gebieden om de motor van de wagen te laten draaien tijdens het middagmaal. Het kunnen vetrekken is belangrijker dan milieu-overwegingen, start/stop-systemen lijken bij deze koude geen kans te maken.

Na een lunch in de Lap tent op het ijs maken de 9-5 berlines wat plaats voor 9-3X crossovers. De groep wordt in tweeën gedeeld, waarbij de ene helft het bochtige parcours met de 9-5's nog even onveilig mag maken, terwijl de andere helft een aangepast offroad parcours voor de 9-3X (2.0 T automaat, 210 pk) voorgeschoteld krijgt. Dat laatste doet wat licht aan voor dit type wagen, al begrijpen we dat Saab geen onnodig hoge bergen hoeft te maken in deze sneeuwchaos om de degelijkheid van het XWD-systeem te bewijzen. Aan het einde van de namiddag worden we ook nog even op de proef gesteld door de Arctic Challenge, waarbij we om ter snelst een parcours afleggen over de sneeuwpiste.

Na het ijsparcours is het tijd voor de check-in in het warme gedeelte van het Ice Hotel. We geven eerlijk toe dat we dit een betere optie vinden dan eerst een nachtje in de gezellige warmte, gevolgd door een nachtje koulijden – nuja – in de ijskamers. We krijgen nadien nog een inleiding in de sneeuwsculptuur, waarbij we ons mogen laten gaan in een aparte gang van het Ice Hotel. Alexander vereeuwigt Autofans in de muur, althans tot volgende lente, wanneer het hotel euh... wegsmelt als sneeuw voor de zon, om na de zomer opnieuw te worden opgebouwd. Jaarlijks komen zowat 50.000 bezoekers naar dit hotel, al komt een steeds groter wordende groep vooral voor de opbouw of om achteraf de ruïnes te bekijken. Ook deze avond zorgt een gezellig avondmaal voor de nodige sfeer, al krijgen we eerst nog een traktatie op een rendierritje.

Een farm met wilde rendieren toont ons hoe de Saami, zo heet de bevolkingsgroep daar, pas rond 1950 de - gedwongen - overstap maakten van rondtrekkende nomaden naar het sedentaire leven. Na een wilde rit op een rendier met slede - de Kerstman blijkt dan toch snel maar niet zo comfortabel te reizen - krijgen we het verhaal  van de Saami te horen bij een stukje gedroogd rendiervlees, rendierworst en een Glogg, glühwein met extra kruidnagel. De tocht gaat even verder naar het oudste houten kerkje op het noordelijke halfrond, waarna we de oude lokale school binnenstappen, die werd omgebouwd tot een knus restaurant. Na het avondmaal krijgen we de prijsuitreiking voor de Arctic Challenge. Naast de gebruikelijke top zeven – en top twee voor de dames in het gezelschap – reikt men ook de prijzen uit voor het meeste kegeltjes omrijden, het beste de foute afslag kiezen, het hardst in het decor knallen en het meest beroep doen op de takelwagen. Die laatste prijs neemt Sven in ontvangst, de trofee is een stevige sleepkabel die nu al op zijn schoorsteenmantel prijkt. Tijdens het diner worden we ook vergast op een mini-concert van Saami-zangeres Yana Mangi-Sundgren, wiens klanken erg veel weg hebben van die van de Amerikaanse Indianenstammen. Beide volkeren delen ook het leven van de jacht maar ook de pijnlijke verdrukking, alcoholverslaving opgelegd door de 'veroveraar' zijn harde gelijkenissen tussen beiden.

Ook tijdens het diner krijgen we de boodschap waar we op hadden gehoopt, maar niet hadden verwacht, het Noorderlicht is te zien aan de hemel. Beginnend met een kleine groene waas boven enkele boomtoppen, neemt het licht al snel uitbreiding tot het de hele horizon. Al is het niet erg fel, de lange sluitertijd van de fototoestellen zorgt ervoor dat deze ervaring voor de fans bewaard wordt. Een erg aparte ervaring overigens, de hele groep werd er in de bijtende kou even stil van. Na het diner krijgen we nog een update over de temperatuur; intussen is het minus dertig graden. De bustrip van minder dan een kilometer naar het hotel verhoogt onze overlevingskans. Enkel de afstand van het restaurant naar de bus alleen al zorgt dat de koude in onze wangen, neuzen en vingers bijt. Na nog even opgewarmd te hebben in de bar, duiken we rond 1u de warme kamer in, het lijkt een gewoonte te zijn geworden.

Op wat de laatste dag zou moeten zijn, is het weer helemaal omgeslagen. De temperatuur bedraagt slechts -6° Celsius, een fractie van wat we de de dag ervoor konden aflezen. De koude wind maakt het echter niet aangenamer, vanwege de opvliegende en striemende droge sneeuw. Na het ontbijt wachten de sneeuwscooters ons op voor een rit over het ijs en door de bossen van Jukkasjärvi. Vanwege de uitgebreide groep ligt de snelheid niet al te hoog. De begeleiders lijken het ook niet op het beproeven van de sneeuwscooters gemunt te hebben en dus rijden we in een gezapige colonne doorheen het landschap. Af en toe kan je wel even een gaatje laten vallen om door een duw op de gashendel de kracht op de rupsbanden te ervaren. Bij snelheden tot 30 km/u hou je het ding zonder moeite in bedwang, ronde de 40 km/u begin je de oneffenheden in de sneeuw en de ijzige wind te voelen. Ga je nog even door, dan merk je dat de sneeuwscooter geen problemen heeft met 70 km/u, al is de wendbaarheid zowat nul.

De scootertrip wordt gevolgd door een busrit naar en door Kiruna. De stad is volledig gebouwd rond een berg waar ijzererts uit wordt gewonnen. De stad bestaat nog maar sinds 1899, al is het bestuur nu al bezig met zware aanpassingen. Vanwege de boringen in de berg vinden grondverschuivingen plaats en het gebeurt meer dan eens dat een gebouw of een belangrijke weg moet worden afgesloten vanwege een onherstelbare scheur. Nadien trekken we opnieuw naar de Lapp Hut die we bij onze aankomst ook plezierden met een bezoekje. Daar krijgen we al snel te horen dat een sneeuwstorm ons vliegtuig in Stockholm aan de grond houdt en dat we op een uurtje vertraging mogen rekenen. Twee uur later kunnen we uiteindelijk instappen, al lijkt Murphy mee te zijn ingestapt. Door een technisch defect in een elektromotor worden we nog twee uur langer aan de grond gehouden. Intussen is het ook in Kiruna beginnen sneeuwen en hebben de sneeuwruimers op de luchthaven hun handen meer dan vol. Uiteindelijk vertrekken we toch richting Zweedse hoofdstad en hopen we toch onze verbinding te halen. Murphy komt echter samen met ons toe in Stockholm, want onze bagage wordt daar drie kwartier lang op de tarmac gezet, terwijl wij moeten toezien hoe we de verbinding met de vlucht naar Brussel – vanop een andere luchthaven in Stockholm – zullen missen. Een nachtje extra is ons deel, waarna de groep opgesplitst wordt in twee delen, aangezien niet iedereen meekan met het volgende vliegtuig. Onder andere Alexander krijgt de opdracht om op een onmenselijk vroeg uur op te staan en zo via München terug naar onze Belgische hoofdstad te vliegen, waar we elkaar 's middags opnieuw treffen.

De Saab Arctic Adventure was een reis die we voor geen geld ter wereld hadden willen missen. Zowel qua organisatie en opvolging als qua sfeer zat het erg goed. Na drie dagen namen we afscheid van 'onze vrienden' die we in de toekomst beslist willen terugzien. We zijn zelf nog bezig met het verwerken van alle ervaringen, omdat ze zo snel op ons afkwamen, getuige ook deze grote brok tekst. Omdat we ook zo druk bezig waren met alle nieuwe ervaringen, hadden we gewoon geen tijd om kou te lijden. Deden we dat wel, dan hadden we onze jassen en medereizigers die ons met een grap en een grol warm hielden. Je hoeft niet naar de evenaar om het warm te krijgen, rond de poolcirkel krijg je het zeker zo warm rond je hart. Saabs toekomst zien we goedkomen, de dieselmotor uit onze test met de 9-5 overtuigde niet helemaal, de benzinemotor-met-automaat vanop de Arctic Adventure overtrof onze verwachtingen. Hierbij ook een bedankje aan de begeleiding van Saab, die in schijnbare rust de wereld heeft bewogen om ons een ontspannen extra avond te bezorgen en ons samen thuis te krijgen, ook al lukte dat laatste uiteindelijk niet. De extra avond voelde niet als een lastig wachten, eerder als een reünie van oude vrienden die herinneringen ophalen aan een sneeuwtrip.

Tekst: Sven Geiregat
Foto's: Alexander De Nys

Met speciale dank aan Saab Automobile voor de uitnodiging en de organisatie.