Vergeet de leeftijd of kilometerstand. De gezondheid van de aandrijfbatterij van elektrische auto's kan in de toekomst wel eens een doorslaggevende factor worden bij de aankoop van een tweedehandswagen. Die zogenaamde State of Health (SoH) staat momenteel volop in de spotlight. Niet enkel omdat Automobielorganisatie VAB tegenwoordig een objectieve test aanbiedt of omdat de sector steeds luider roept om zo'n State of Health ook te afficheren op de Car-Pass van een tweedehands EV, ook een onderzoek van de Thomas More hogeschool werpt het nodige stof op. Met een conclusie die gretig wordt opgepikt in de media: elektrische auto's verliezen tot 8% van hun batterijcapaciteit per jaar. Lariekoek, of waarheid?

1 Slechte leerling

We contacteerden de afdeling van de Thomas More hogeschool die instond voor het onderzoek onder leiding van Luc Claessens, onderzoeker bij Future Mobility & docent hybride en elektrische aandrijvingen. Daardoor beschikken we over alle info en alle cijfers. Twee jaar lang onderzocht de Thomas More hogeschool 8 gebruikte elektrische auto's. Via een eigen meetmethode (methodologie helemaal onderaan dit artikel), via 3 onafhankelijke apps (Moba, Aviloo en Dekra) en via een test uitgevoerd door de autoproducent. In het onderzoek is er inderdaad een auto die het significant slechter doet dan de rest. Een anomalie als het ware, de uitzondering op de regel.

Sujet van dienst is, zoals je in de afbeelding hierboven kan zien, een Kia e-Soul van de eerste generatie uit 2016 met een Lithium-ion-polymeer-accu van 27 kWh. Een batterijsoort die trouwens enkel door Hyundai en Kia werd gebruikt in sommige EV's (met de nadruk op "werd"). De reden daarachter wordt uit dit onderzoek misschien wel duidelijk. Want na 7 jaar en 117.000 km heeft de accu van de Soul een State of Health (SoH) van amper 57% (één app geeft zelfs een SoH van 50%). Kortom, de Soul EV zou over nog maar de helft van zijn range beschikken - die al niet riant is met een gemiddelde van 160 km. Een tweede exemplaar in de test (bj. 2016, 83.000 km) doet het marginaal beter met een SoH van 63%. Merk op dat de modernere Kia e-Niro het dan weer uitstekend doet op de test. Net zoals een Volkswagen e-Golf en Renault Zoe.

Zoals je kan zien doet de Soul EV het via de test van de invoerder dan weer trouwens een stuk beter. Want hoewel de Soul EV aan een SoH-score komt van 57% bij het onderzoek van Thomas More, afficheert Kia een SoH van 71%. Er zit dus - om het op z'n zachtst te zeggen - een aardig verschil op. Merk trouwens op dat dit in beide richtingen kan. Zo afficheert Renault een slechtere SoH voor de Zoe (82%) dan er uit de Thomas More-test kwam (90%). Daarom hebben particuliere kopers meer dan ooit nood aan een uniforme meetmethode die ook gehanteerd wordt door automerken én uitgevoerd wordt tijdens een tweedehandskeuring, om zo een eerlijke State of Health te kunnen afficheren op de Car-Pass.

Populaire modellen schitteren door afwezigheid.

Merk trouwens op dat populaire EV's niet in de test werden opgenomen. De Tesla's Model 3, VW's ID.3/ ID.4 en Audi's e-Tron schitteren door afwezigheid. Auto's die binnenkort (en in sommige gevallen; nu al) de tweedehandsmarkt aan het overspoelen zijn. Het is dus op z'n minst interessant om te zien hoe die verkoopstoppers uit de onafhankelijke test zouden komen.

Al legt dit onderzoek desalniettemin een belangrijk conclusie bloot; dat de eerst golf van elektrische auto's voor de tweedehandsmarkt misschien wel gevoeliger is aan batterijdegradatie dan eerder gedacht. Mogelijks omdat EV-technologie 10 jaar geleden nog grotendeels in zijn kinderschoenen stond. Zonder onafhankelijke State of Health-test lijk je dus op z'n minst een aanzienlijk risico te nemen bij de aankoop van een tweedehandse EV.

Methodologie test Thomas More:
• EV 100% laden
• EV acclimatiseren in de testcel bij 20 tot 25°C, min 1 dag.
• Testbank op constante snelheid 100km/h instellen
• Loggen van I, SoC, temperatuur en spanning van de cellen.
• Ontladen met I = 0,5 C , stroompedaal gestuurd
• Test stopt als EV het normaal vermogen om 100 km/u te behalen niet meer kan leveren
• Berekening van actuele capaciteit en / of energie door integratie
• Bepaling van de netto C door delta SoCBMS
• Bepalen SoH door actuele capaciteit (ah) te delen door nieuwe netto capaciteit (ah)